Κάλαντα του Λαζάρου

Τα Βυζαντινά κάλαντα-τραγούδι του Λάζαρου, που θα θυμούνται σίγουρα οι πιο μεγάλοι, ενώ οι πιο νέοι ίσως να μην έχουν ξανακούσει ποτέ, είπαν οι μαθητές του Ε2, μαζί με τη δασκάλα τους Ρούλα Τζιβόγλου, την Παρασκευή 7 Απριλίου 2017, στους συμμαθητές τους, στους εκπ/κούς, στο 2ο Νηπιαγωγείο, στο Δήμαρχο Πολυγύρου, στη Διεύθυνση ΠΕ, αλλα και στους ακροατές του Δημοτικού Ραδιοφώνου Πολυγύρου.

Τα κάλαντα του Λαζάρου ήταν αποκλειστικά σχεδόν γυναικεία και τα τραγουδούσαν κοπέλες διαφόρων ηλικιών ακόμα και κορίτσια τις παντρειάς που ονομάζονταν "Λαζαρίνες".Την παραμονή της γιορτής, οι Λαζαρίνες ξεχύνονταν στα χωράφια έξω από τα χωριά για να μαζέψουν λουλούδια που με αυτά θα στόλιζαν το καλαθάκι τους. Την άλλη μέρα, ντυμένες με τοπικές ενδυμασίες, γύριζαν από σπίτι σε σπίτι, τραγουδώντας το Λάζαρο και εισέπρατταν μικρό φιλοδώρημα, χρήματα, αυγά, φρούτα ή άλλα φαγώσιμα.

Το έθιμο αυτό έχει τις ρίζες του πολύ παλιά και διατηρείται σε πολλές περιοχές της Ελλάδας. Ανάλογα με την ιστορική περίοδο αποκτούσε και την αντίστοιχη σκοπιμότητα. Την περίοδο της Τουρκοκρατίας τα νέα κορίτσια που δεν έβγαιναν συχνά έξω από το σπίτι, επειδή τα ήθη της εποχής και ο φόβος της αρπαγής τους από τους Τούρκους τις περιόριζαν, δίνονταν κάποιες ελευθερίες: γίνονταν αλληλογνωριμίες και νυφοδιαλέγματα και έτσι ακολουθούσαν τα προξενιά, τα αρραβωνιάσματα και οι γάμοι.

Για την ψυχή του Λάζαρου, οι γυναίκες ζύμωναν ανήμερα το πρωί ειδικά κουλούρια, τους "λαζάρηδες", τα "λαζαρούδια" ή και "λαζαράκια". "Λάζαρο αν δεν πλάσεις, ψωμί δεν θα χορτάσεις" έλεγαν, μια και ο αναστημένος φίλος του Χριστού πίστευαν πως είχε παραγγείλει: "Όποιος ζυμώσει και δε με πλάσει, το φαρμάκι μου να πάρει..."

Στα "λαζαράκια" έδιναν το σχήμα ανθρώπου σπαργανωμένου, όπως ακριβώς παριστάνεται ο Λάζαρος στις εικόνες. Όσα παιδιά είχε η οικογένεια τόσους "λαζάρηδες" έπλαθαν και στη θέση των ματιών έβαζαν δυο γαρίφαλα. Στην Κω οι αρραβωνιασμένες θα έφτιαχναν ένα λαζαράκι σε μέγεθος μικρού παιδιού, γεμισμένο με χίλια δυο καλούδια και κεντημένο σχεδόν σαν τις κουλούρες του γάμου, για να το στείλουν στο γαμπρό. Τα "λαζαρούδια" πολλές νοικοκυρές τα γέμιζαν με αλεσμένα καρύδια, αμύγδαλα, σύκα, σταφίδες, μέλι, πρόσθεταν πολλά μυρωδικά και τα παιδιά ξετρελλαίνονταν να τα τρώνε ζεστά.

 

Additional information